Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku stanie się pierwszą w Polsce przestrzenią, gdzie zobaczymy wystawę dzieł Anisha Kapoora. Mistrz współczesnej rzeźby przybliży swoją niepowtarzalną twórczość publiczności, sięgając po abstrakcyjne formy i materiały – od żywicy, po kamień i stal nierdzewną, aż po cement, drewno i plastik. Przybliżamy sylwetkę międzynarodowego rzeźbiarza i zdradzamy okoliczności wystawy.
Anish Kapoor – historia mistrza
Anish Kapoor – wystawa w Orońsku
Anish Kapoor – historia mistrza
Sir Anish Kapoor uważany jest za jednego z najwybitniejszych brytyjsko-indyjskich rzeźbiarzy swojego pokolenia. Znany ze swoich intensywnych, plenerowych i wewnętrznych prac site-specific, w których łączy modernistyczne poczucie materialności z fascynacją manipulacją formą i percepcją przestrzeni. Kapoor, który urodził się w Bombaju, a w latach 70. przeniósł się do Londynu, aby studiować sztukę, najpierw pracował nad abstrakcyjnymi i organicznymi rzeźbami, wykorzystując podstawowe materiały naturalne, takie jak granit, wapień, marmur, pigment i gips. Jego rzeźby rozszerzają formalne ramy, poprzez przekierowywanie uwagi widza na bogatą kolorystykę, zmysłowo dopracowane powierzchnie oraz optyczne efekty wielowymiarowości.
Od połowy lat 90., Kapoor eksploruje pojęcie pustki, tworząc prace, które wydają się cofać w głąb, znikać w ścianach lub podłogach, destabilizując założenia dotyczące świata fizycznego. Poprzez przekształcanie właściwości obiektów i materiałów, ostatnie prace Kapoora coraz bardziej zacierają granice między architekturą, designem i sztuką. Wielką uwagę krytyki w Stanach Zjednoczonych przyniosły mu Cloud Gate, stała 110-tonowa rzeźba z polerowanej stali nierdzewnej stworzona dla chicagowskiego Parku Milenijnego w 2006 roku oraz Sky Mirror, wklęsłe lustro o średnicy jednego metra, także pokazane w tym samym roku w Rockefeller Center w Nowym Jorku.
Kapoor osiągnął międzynarodowy status, a jego wystawy odbywały się w wielu miejscach na całym świecie, takich jak Tate i Hayward Gallery w Londynie, Kunsthalle Basel, Haus der Kunst w Monachium i Institute of Contemporary Art w Bostonie. W 2015 roku duża wystawa jego prac została zaprezentowana w ogrodach Pałacu Wersalskiego. W 1990 roku reprezentował Wielką Brytanię na Biennale w Wenecji, a w następnym roku otrzymał nagrodę Turnera. Prace Kapoora znajdują się w kolekcjach na całym świecie, przede wszystkim w The Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Tate Modern w Londynie, Prada Art Foundation w Mediolanie i Muzeum Guggenheima w Bilbao. A za zasługi w obszarze kultury, otrzymał w 2013 roku tytuł szlachecki.
Anish Kapoor – wystawa w Orońsku
Wystawa w Muzeum Rzeźby Współczesnej składać się będzie z masywnych, rzeźbionych bloków kamiennych, wykonanych z granitu, marmuru Vigaria, wapienia Kilkenny oraz miodowego i różowego onyksu irańskiego. Stanowi to prezentację stricte rzeźbiarską – doskonały przegląd rzeźby kamiennej i niezwykłego piękna naturalnych materiałów. Kapoor należy do pokolenia „New British Sculpture” – rzeźbiarzy, którzy w odpowiedzi na minimal art i sztukę konceptualną, przyjęli bardziej tradycyjne podejście do materiałów rzeźbiarskich, podobnie jak do samych technik. Abstrakcyjne, ale i biomorficzne formy Kapoora, odzwierciedlają jego zainteresowanie zmysłową fizycznością płynnych i owalnych powierzchni i pustych przestrzeni.
Prace wystawione w Oranżerii rozwijają te same tematy, jednak w miękkich i plastycznych materiałach – wosku i żywicach. Kapoor stosuje unikalny odcień bogatej i żywej czerwieni, przywodzący na myśl malarstwo Marka Rothko. Ta czerwień jest znakiem rozpoznawczym Kapoora, podobnie jak jego najczarniejsza czerń. Kluczowym projektem dla tej serii okazała się wystawa Svayambh w 2007 roku w Musée des Beaux Arts w Nantes. Ogromny blok czerwonego wosku został zamontowany na szynach i przewieziony przez historyczne enfilady pałacowych sal muzeum, znacząc swoją drogę strzępami oderwanej materii. W sanskrycie słowo „svayambh” oznacza „zrodzony z siebie” lub „samogenerujący się”. I to właśnie z tej perspektywy można interpretować instalację Push-Pull, wystawioną w Oranżerii.
Prace przeznaczone dla Orońska pochodzą z lat 1997-2018, możemy więc śledzić przemiany rzeźby Anisha Kapoora ze stosunkowo świeżych momentów twórczości. Zaproponowany przez artystę układ prezentacji, pozwala na ukazanie jego możliwości twórczych w odniesieniu do dwóch kontrastujących materiałów i dwóch przeciwstawnych narracji wizualnych. A także na pełne wykorzystanie warunków przestrzennych Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. W sensie technicznym i logistycznym wystawa stanowiłaby wielkie wyzwanie dla każdej goszczącej ją galerii, a w Polsce tylko Centrum Rzeźby Polskiej jest w stanie sprostać temu wyjątkowemu zadaniu.
Anish Kapoor – twórczość
Sir Anish Kapoor, ze względu na swoje zróżnicowane pochodzenie i mieszankę doświadczeń, tworzy sztukę, która przekracza wszelkie granice. Urodził się w Bombaju, studiował inżynierię elektryczną w Izraelu, po czym porzucił ją, by realizować swoje artystyczne marzenia w Wielkiej Brytanii. Znany ze swojego biomorficznego stylu konstruowania rzeźb, wykorzystuje proste kształty i jasne, monochromatyczne kolory dla maksymalnego efektu.
Dirty Corner (2011)
Dirty Corner (2011) jest jedną z najczęściej dyskutowanych instalacji w Pałacu Wersalskim. Znajduje się w centrum kontrowersji, będąc określaną jako wandalizowana rzeźba kobiecych genitaliów. Jednak pośród wandalizmu i oburzenia, Dirty Corner jest bez wątpienia fascynującą instalacją Kapoora. Z wejściem przypominającym kielich, rzeźba jest ogromnym stalowym tunelem, który ma 60 metrów długości i 8 metrów wysokości. Odwiedzający są zapraszani do wejścia do potężnego tunelu, który popycha ich do pójścia dalej i dalej, głębiej w pustkę ciemności, aż do punktu, w którym światło na drugim końcu tunelu nie jest już widoczne, a oni są zmuszeni użyć swoich zmysłów, aby znaleźć drogę naprzód.
Descension (2014)
Wystawiona na Kochi-Muziris Biennale, pierwszym biennale sztuki współczesnej w Indiach, Descension (2014) stanowi niezwykłe dzieło sztuki i fascynującą eksploracją skali i ruchu w sztuce współczesnej. Praca składa się z czarnego wiru, który został zatopiony w ziemi, otoczony żelazną bramą. Widzowie obserwują, jak wir wiruje w nieskończoność, zagłębiając się w bezdenność nieznanego. Cały efekt jest tajemniczy i oszałamiający, a doświadczenie zwiedzania Descension staje się bardziej niż wyjątkowe.
Sky Mirror (2006)
Kapoor przezwycięża niemożliwy do pokonania dystans pomiędzy niebem a ziemią, ostatecznie zbliżając je do siebie, jeśli nie praktycznie, to przynajmniej filozoficznie poprzez swoją instalację. Zobaczymy ją obecnie na zewnątrz teatru w Wellington Circus w Nottingham. Sky Mirror (2006) to wklęsły dysk z nienagannie wypolerowanej, ciężkiej stali nierdzewnej, który skierowano w stronę nieba pod idealnym kątem. Ostatecznie odbija i ukazuje rozległy błękit i kłębiące się nad ziemią chmury. Zdolność lustra do sprytnego odwrócenia i zniekształcenia nieba, a także do umieszczenia go w niewłaściwym miejscu, poddaje wątpliwości idee rzeczywistości i trwałości.
Cloud Gate (2006)
Cloud Gate (2006) pojawiła się w wielu filmach, teledyskach i fotografiach, a znajduje się w Chicago. Jest to jedna z najbardziej popularnych instalacji, jakie kiedykolwiek powstały. Piękno Cloud Gate polega na jej właściwościach odbijających światło. Dzięki gładkiej i wolnej od skaz powierzchni, Cloud Gate odbija i wypacza miasto w osobliwy sposób, tworząc fascynujące geometryczne i kolorowe wizualizacje krajobrazu miasta i twarzy otaczających go ludzi. Rzeźba jest czule nazywana The Bean ze względu na jej kształt przypominający fasolę.
ArcelorMittal Orbit (2012)
ArcelorMittal Orbit (2012) to spektakl rzeźby i inżynierii strukturalnej, zaprojektowany przez Anisha Kapoora na Letnie Igrzyska Olimpijskie i Paraolimpijskie w 2012 roku. Zlokalizowana w Queen Elizabeth Olympic Park w Stratford w Londynie, jest legendarną rzeźbą, najwyższym dziełem sztuki publicznej w Wielkiej Brytanii z dwoma obserwatoriami wewnątrz. Projekt został przekazany Kapoorowi, kiedy Tessa Jowell, minister ds. olimpiady, chciała dodać dodatkową krawędź do parku i stworzyć coś, co będzie przypominać o londyńskiej Olimpiadzie. Anish Kapoor, wraz z Cecil Balmon, stworzył arcydzieło, w tym spiralne przejście i kręcone schody, które prowadzą do obserwatoriów, nadając im unikalny i charakterystyczny wygląd.
Zobacz także:
