Pod nazwą Utopia kryje się nowoczesna biblioteka i Academy for Performing Arts. Budynek zaprojektowany przez KAAn Architecten w belgijskim Aalst to wspaniałe zwieńczenie konkursu ogłoszonego w 2015 roku przez władze miejskie na miejsce użyteczności publicznej wpisujące się w atmosferę flamandzkiego miasta. 8000 metrów kwadratowych ceglanej struktury wpisuje się w historyczne otoczenie budynków z drugiej połowy XIX wieku, odświeżając jednocześnie krajobraz widoczną na pierwszy rzut oka elegancją i towarzyszącą jej funkcjonalnością.
Lokalny pierwiastek
Nazwa Utopia została zaczerpnięta z tytułu książki Thomasa More’a, której pierwsze egzemplarze zostay wydrukowane właśnie w Aalst przez Dirka Martensa – lokalnego wydawcę. Budynek wchodzi w ciekawą interakcję z tkanką miejską, stając się jednocześnie centrum miasta, jak również podkreślając nieregularny charakter wąskich uliczek.
Betono i cegła
Sąsiadująca z Utopią Pupillenschool – dawna szkoła dzieci żołnieży pochodząca z 1880 roku – stała się jednym ze skrzydeł nowopowstałej koncepcji architektonicznej. Zarówno wnętrze, jak i fasada perfekcyjnie łączą mieszankę starych cegieł i surowego betonu współcześnie dodanych elementów. Wnętrza zyskały hojne rozmiary, które dodatkowo uwydatniają wielkie okna pozwalające na interakcję z otoczeniem. Intymne, nieco schowane wejście do budynku mieści się od strony placu łączącego kafejkę i audytorium. Ogromny hol otwiera przestrzeń na cała bibliotekę, do której poszczególnych poziomów prowadzą cienkie betonowe schody i wielopoziomowe podłogi, sprawiające wrażenie jakby unoszenia się nad wodą. Zamysł architektów skoncentrowany został wokół różnorodności poziomów dynamizujących prostą, otwartą przestrzeń. Biblioteka to wspólne dzieło mieszkańców, a jej pokaźny księgozbiór ulokowany na 11,5 metrowych regałach to efekt donacji każdego z mieszkańców na rzecz nowego, ważnego obiektu ich miasta.
Czystość formy i funkcji
Niebagatelna ilość księżek zdaje się dźwigać cementową strukturę budynku. Na jej szczyt wiodą zygzakowate schody ulokowane na peryferiach imponującego atrium i czytelni. Sufity wydają się niemal nieobecne, a wszelkie techniczne systemy zostały ukryte za metalową konstrukcją przełamującą intensywność dziennego światła i kreującą zarazem bardziej przyjemną atmosferę wewnątrz budynku.
Academy for Performing Arts zajmuje dwa pierwsze piętra budynku. Tam mieszczą się sale baletowe i wykładowe, z których każda otwiera się na zewnątrz oknami sięgającymi od podłogi do sufitu. W tej części fundamentalnym zadaniem projektowym było uzyskanie jak najlepszych właściwości akustycznych budynku. Sąsiedztwo czytelni i pracowni muzycznych nie powinno negatywnie wpływać na siebie nawzajem. Betonowe podłogi zastąpiły zatem te drewniane, a oryginalne drzwi zamieniono na dźwiękoszczelne bariery dodatkowo wzmocnione podwójną taflą szkła wielkich okien.
Tradycja i ekologia
Gros zewnętrznej fasady budynku zbudowano z cegieł, w kolorze typowym dla tradycyjnej flamandzkiej zabudowy, nazwanym “red Aalst”. To zaledwie jeden z wielu ukłonów w stronę poszanowania lokalnych wartości. Budynek zyskał rating BREEM Excellent przyznawany obiektom powstałym w duchu zrównoważonym. Utopię zbudowano w oparciu o lokalne surowce, charakteryzuje się niskim zużyciem energii, ogrzewana jest geotermalnie i zasilana energetycznie z wykorzystaniem paneli słonecznych. Dodatkowo odzyskiwana jest woda deszczowa, by po filtracji trafić do użytku w całym obiekcie.
Zdjęcia: Delfino Sisto Legnani i Marco Cappelletti
Zobacz także:
KAAN Architecten w Brazylii – nowy obiekt w São José dos Campos