Wystawa japońskiej rzeźby tchnie nowe życie w Martin House Franka Lloyda Wrighta. Pierwsza publiczna inicjatywa artystyczna w tym miejscu, wykorzystuje gigantyczne ceramiczne rzeźby Jun Kaneko. Kładzie nowe światło na nieustające zainteresowanie architekta naturą i kulturą Japonii.
Franka Lloyda Wrighta uważa się za jednego z najbardziej wpływowych architektów w historii Ameryki. Jednak znaczące źródło jego inspiracji pochodziło ze Wschodu. Widać to choćby w Taliesin West – jego domu i pracowni w Scottsdale w Arizonie. Właśnie tam widniał napis stanowiący cytat chińskiego filozofa Lao Tzu:
Rzeczywistość budynku nie polega na dachu i ścianach, ale na przestrzeni, w której się mieszka”.
Każdy z projektów Wrighta przekazuje głębokie zrozumienie tego, w jaki sposób wewnętrzne funkcjonowanie przestrzeni powinno komunikować się nie tylko z jej zewnętrzem, ale także naturalnym otoczeniem. Tą zasadą architekt się kierował tworząc swój Martin House. Wraz z jego wieloma konstrukcjami, domkiem ogrodnika, pergolą i oranżerią uważał go za swoje „dzieło”. Posiadłość powstała w latach 1903–1905 w Buffalo w stanie Nowy Jork, a w 2019 roku przeszła wartą wiele milionów dolarów. Uznany za National Historic Landmark, dom Prairie ponownie otwarto dla publiczności i wydarzeń. Natomiast wraz z pierwszą publiczną wystawą sztuki tego lata, odwiedzający znajdują odmienne doświadczenia kulturowe zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz.
Ceramiczne rzeźby Juna Kaneko
Albright-Knox’s Public Art Initiative nawiązało współpracę z domem tworząc wystawę „Przestrzeń między: Frank Lloyd Wright | Jun Kaneko”. Zewnętrzna instalacja obejmuje siedem prac ceramicznych japońskiego artysty, a w centrum dla zwiedzających stanęła także seria mniejszych prac. Wystawa potrwa do 3 października 2021 roku, a ukazuje fascynujące podobieństwa między pozornie odmiennymi twórcami.
Galeria sztuki Albright-Knox i Martin House od dawna pracują nad znalezieniem partnerskiego projektu, który wzmocniłby relacje między sztuką i architekturą. Umieszczenie rzeźb Kaneko wśród krajobrazu i budynków zaprojektowanych przez Wrighta to idealne połączenie. Uzupełniają się nawzajem bez wysiłku, zachowując jednocześnie ich silną indywidualną obecność”. – mówi dyrektor wykonawczy Martin House Mary Roberts.
Urodzony w 1942 roku w Nagoi w Japonii, Kaneko przybył do Ameryki w 1963 roku. Spędził pewien czas w Kalifornii i Nebrasce, gdzie dalej doskonalił swoje rzemiosło i rozwijał swoją ceramikę do monumentalnych rozmiarów. Od 1986 roku artysta mieszkał w Omaha, a jego eksperymentalne prace obejmują także malarstwo i kostiumy. Kaneko najbardziej zasłynął ze swoich dang. Zaokrąglone, żywe rzeźby powstały w wyniku tradycyjnych japońskich procesów wypalania raku i glazurowania. Ta technika często prowadzi do nieprzewidywalnych efektów.
Monumentalne rzeźby dang
Ze ścianami grubymi na trzy cale i wysokościami przekraczającymi dziesięć stóp, dangi mogą ważyć ponad 3000 funtów. W związku z tym ich budowa, aby nie uległy zmiażdżeniu pod własnym ciężarem, zajmuje miesiące. Imponujące struktury widoczne w Martin House przyciągają uwagę, nawet jeśli są umieszczone wokół architektonicznych osiągnięć Wrighta. Różnorodność kolorów i wzorów waha się od bardzotradycyjnej japońskiej palety bieli lub kości słoniowej z efektem barwienia indygo po siatkę prostokątów przypominającą Mondriana w niezwykłych odcieniach grochowej zieleni, musztardowej żółci i jasnej wody.
Obaj pionierzy w swoich dziedzinach, Wright i Kaneko, połączyli tradycyjne techniki z nowoczesną technologią. Dzielą także wspólne zainteresowania japońskimi zasadami estetycznymi. Można tu wymienić choćby ma, która zainspirowała tytuł publicznego pokazu sztuki. Materiały wystawy opisują zasadę ma jako „pomiędzy lub przestrzeń między dwoma rzeczami, nie jako nieobecność, która oddziela, ale raczej jako związek. Przyjęcie ma przez Wrighta jest pięknie zrealizowane w Martin House poprzez usunięcie wszystkich niepotrzebnych ścian wewnętrznych i otwarcie przestrzeni między wnętrzem a zewnętrzem ”. Ilustrując swój podziw dla japońskich sztuk wizualnych, Wright przez całe życie kolekcjonował, sprzedawał i handlował drzeworytami ukiyo-e. Martin House posiada również niewielką kolekcję tradycyjnej japońskiej ceramiki należącej do rodziny Darwina D. Martina.
Dzieła ludzi i dzieła przyrody
Wright i Kaneko również starali się, aby ich dzieła, stworzone przez człowieka były równie inspirujące, jak te stworzone przez naturę. Chodziło im także o organiczny dialog tych dwóch dzieł.
Prace Wrighta, na przykładzie Martin House, są niezwykłe dzięki odważnej eksploracji przestrzeni i skali, a także przemyślanemu wykorzystaniu materiałów, aby stworzyć środowisko zaprojektowane tak, aby istniało w harmonii z naturą”
opowiada kurator Martin House, Susana Tejada. To ona wybrała prace Kaneko wraz z kuratorem sztuki publicznej Albright-Knox – Aaronem Ottem.
Dzięki tej instalacji doświadczenie jest spotęgowane przez integrację monumentalnych rzeźb ceramicznych Kaneko, które tymczasowo zmieniają kształt miejsca i pozwalają nam wchodzić w interakcje z Domem Martina na nowe, dynamiczne sposoby”.
Zobacz także:
edward-hopper-i-jego-amerykanski-hotel
