Czy wiejska sielanka może stanowić tło nowoczesnego architektonicznego projektu? A śmiały manifest z wizją zielonych łąk lub młyna w centrum miasta może być równocześnie realnym obiektem architektoniczno-urbanistycznym? Okazuje się, że tak i udowadniają to autorzy pracy konkursowej, którzy wygrali oba programy organizowane przez Fundację im. Stefana Kuryłowicza: Konkurs TEORIA i Stypendium PRAKTYKA Edycja 2019.
Innowacyjne architektoniczne pomysły, nawet te najlepsze, bez przełożenia na praktyczne rozwiązania mogą na zawsze pozostać w sferze niezrealizowanych idei i marzeń. Przedstawiamy tegoroczynych laureatów programów Fundacji im. Stefana Kuryłowicza. Pierwszy z nich to Jan Szeliga – architekt, absolwent Politechniki Warszawskiej. Drugim wyróżnionym jest Krzysztof Janas – socjolog, antropolog społeczny i absolwent m.in. Uniwersytetu Warszawskiego. Obaj równolegle zgłosili dwie prace konkursowe. Teoretyczną wizję wiejskiego parku rozrywki złożyli do Konkursu Teoria. Natomiast projekt i następnie koncepcję architektoniczną w programie Stypendium PRAKTYKA.
Konkurs TEORIA
Jury Konkursu TEORIA zasiadali Ewa P. Porębska, Agnieszka Jacobson-Cielecka, Grzegorz Piątek, Jacek Purchla, Bogna Świątkowska, Marta A. Urbańska, Piotr Sarzyński. Komisja przyznała nagrodę główną Janowi Szelidze i Krzysztofowi Janasowi. Stworzyli tekst zatytułowany „Wieśland, czyli miejska fantazja kryta strzechą”. Praca zawiera opis stworzenia infrastruktury wypoczynkowej w sąsiedztwie Stadionu Narodowego w Warszawie. Tło dla tej struktury stanowi wiejska sceneria. Autorzy nakreślają wizję zielonej przestrzeni m.in. z karczmami i młynem.W tym miejscu użytkownicy parku stają się uczestnikami swoistego spektaklu o wiejskiej sielance.
W naszej pracy chcieliśmy zasygnalizować problem zbyt szybkiego tempa życia w mieście i braku formy ucieczki od miejskiego pędu, który byłby w zasięgu ręki. Tak powstał pomysł stworzenia wiejskiego parku w centrum miasta – mówi Krzysztof Janas jeden z autorów.
„Wieśland (…)” zyskał uznanie jury za odważne ujęcie relacji wsi z miastem i próbę wpisania architektury w trudne społeczno–kulturowe wzorce. A wszystko to przy użyciu pełnego pasji, humorystycznego języka. Dodatkowo jury wyróżniło jeszcze dwie prace. Pierwsza to „Zamieszkanie w niepamięci” autorstwa Mikołaja Twardowskiego przedstawia chorobę Alzheimera w kontekście architektury. Druga to „Średniowieczne gender. Beginaż jako fenomen architektury mieszkaniowej” Marty Wróblewskiej. Z dokładnym opisem nowatorskich rozwiązań zawartych w nagrodzonym tekście „Wieśland, czyli miejska fantazja kryta strzechą”, będzie można zapoznać się w publikacji pracy, która w ramach nagrody zostanie wydana jesienią tego roku przez Fundację im. Stefana Kuryłowicza w wersji polskiej i angielskiej.
Stypendium PRAKTYKA
Propozycja miejskiego parku rozrywki w wiejskim wydaniu została doceniona nie tylko w ujęciu teoretycznym, ale także praktycznym. Wyniki drugiego programu Fundacji im. Stefana Kuryłowicza – Stypendium PRAKTYKA – potwierdzają, że teoria i praktyka w architekturze powinny się wzajemnie uzupełniać. W jury zasiadali Dorota Szlachcic, Jakub Wacławek, Aleksandra Wasilkowska, Maciej Frąckowiak, Konrad Grabowiecki, Agnieszka Olędzka. Spośród trzech zespołów finalistów także nagrodziło – Jana Szeligę i Krzysztofa Janasa. Oraz ich projekt „Wieśland, czyli miejska fantazja kryta strzechą”.
W finale konkurował z pracą Macieja Moszanta o zredukowania wypadków drogowych z udziałem pieszych. Był także plan infrastruktury miejskiej w duchu „smart” Magdaleny Orzeł-Rurańskiej i Kingi Kwaśny. Jury doceniło „Wieśland (…)” za formę prowokacyjnej hybrydy sztucznego folkloru. Intryguje, skłania do refleksji nad współzależnością miasta, natury i środowiska oraz relacji centrum wobec peryferii. Projekt m.in. dzięki grze konwencjami ma szansę zainicjować dyskusję o przyszłości architektury miejskiej i sposobie wypoczywania mieszkańców. Zwycięzcy Stypendium PRAKTYKA, oprócz stypendium, otrzymają wsparcie merytoryczne, by w ciągu kolejnego pół roku pracować nad rozwojem projektu z uwzględnieniem kosztorysu, harmonogramu prac i strategii promocji.
Naszym celem jest wspieranie nowatorsko myślących, ambitnych, młodych ludzi, którzy proponują odważną, a przy tym odpowiedzialną społecznie twórczość architektoniczną. Promujemy architektów, którzy są uważnymi obserwatorami współczesnej rzeczywistości i swoje prace dostosowują do potrzeb użytkowników. – mówi prof. Ewa Kuryłowicz, Przewodnicząca Rady Fundacji im. Stefana Kuryłowicza.
Uczestnicy doceniają zarówno możliwości, które niesie uczestnictwo w programach, jak i nagrody oferowane przez fundację.
Konkurs TEORIA oraz Stypendium PRAKTYKA są dobrą płaszczyzną o charakterze społeczno–architektonicznym do prowadzenia dyskusji, która nie jest możliwa przy konkursach realizacyjnych. Programy dają możliwość wieloaspektowej analizy wątku, który jest społecznie ważny – mówi Jan Szeliga Konkursu TEORIA i Stypendium PRAKTYKA, współautor pracy „Wieśland (…)”.
Kolejna edycja programów ruszy już jesienią 2020 roku.
Zobacz także:
o-gali-konkursu-wnetrze-roku-saw
architektura-wnetrz-viva-design-doceniona-w-niemczech
