Jean Nouvel jest obecnie jedną z najważniejszych światowych postaci kształtujących dzisiejszą architekturę. W 1987 roku spotkał się ze światowym uznaniem ze względu na projekt Institut du Monder Arabe w Parużu. W tym samym roku zaprezentował również pierwszą kolekcję własnych mebli
Wzorniczy debiut
W 1987, Nouvel zaprojektował serię aluminiowych obiektów, w ramach wystawy organizowanej przez francuską grupę VIA (Valorisation de l’Innovation dans l’Ameublement). Wśród nich, oglądać można było między innymi stół na konstrukcji o kształcie litery X, składany ekran wykonany z aluminium i gumy oraz foremny zestaw na narzędzia. Przedmioty te określa się pierwszą próbą zaistnienia architekta w świecie wzornictwa użytkowego. Niestety, żaden z nich nie został wyprodukowany ani dopuszczony do sprzedaży. Jednak zakłada się, że od tamtego czasu, francuski twórca zaprojektował i wyprodukował ponad 100 przedmiotów z dziedziny meblarstwa i wzornictwa. Począwszy od klamek do drzwi, przez lampy, równocześnie pracując nad wielkoskalowymi projektami architektonicznymi. Należą do nich przede wszystkim Torre Agbar w Barcelonie, DR Koncerthuset w Kopenhadze, One Central Park w Sydney oraz oczekujące otwarcia Louvre Abu Dhabu oraz wieża 53W53 w Nowym Jorku.
Kontynuacja zainteresowanie projektowaniem
W 1995 architekt utworzył również studio Jean Nouvel Design (JND), jako oddzielną część swojego urbanistycznego atelier. Jednak pomimo wypracowanej międzynarodowej renomie architekta, produkty te nie stały się znane i popularne. „Większość moich obiektów pozostaje tajemnicą. Nikt tak naprawdę nie zna mojej biżuterii. Pracowaliśmy też tylko nad krzesłami, które widziało bardzo niewiele osób”, przyznaje Nouvel.
Architekt zaplanował, aby uległo to zmianie. Zadecydował, aby projektowane przez niego meble stały się szerzej dostępne ogólnej publice. W tym samym czasie oferuje wgląd do swojego wzorniczego dorobku, otwierając swoją pierwszą muzealną wystawę.
Nowa współpraca na rzecz marki
W zeszłym roku, architekt świętował swoje 70. urodziny. Przy tej okazji, przyznał się swojemu przyjacielowi Franckowi Argentinowi, że chciałby dodać skrzydeł swojemu biurowi projektowemu. Z mężczyzną wiąże go 25-letnia przyjaźń. Podobno od czasu, gdy poznali się podczas walki byków, dwa razy do roku Nouvel zatrzymuje się w jego domu w Nîmes i wspólnie oglądają corridy.
Tak się składa, że Argentin jest również założycielem RBC – linii współczesnych showroomów meblowych w południowej Francji. Starał się doradzić architektowi w jaki sposób może rozpowszechnić swoją markę i podsunął mu kilka pomysłów. Nouvel zaproponował mu objęcie stanowiska dyrektora JND, wierząc, że obcując na co dzień z producentami takimi jak Vita, Poliform czy Cassina, będzie potrafił wprowadzić te same wartości do jego własnej manufaktury. Nie rezygnując ze swojej roli w RBC, Argentin objął pozycję w styczniu tego roku. „To nie było częścią mojego planu, jednak to wyzwanie budzi we mnie wielki entuzjazm!”, dodaje Argentin.
Plan na sukces
Pierwszym krokiem opracowanej przez Argentina strategii było podkreślenie współpracy dwóch firm – architektonicznej i projektowej. Dotychczas studio JND znajdowało się na trzecim piętrze budynku sąsiadującego z biurem architektonicznym. Przeniósł je na parter, aby stało się łatwiej dostępne. Nouvel składał w nim wizyty do trzech razy na miesiąc. Teraz, kiedy jest bliżej, zatrzymuje się w nim kilka razy w tygodniu.Bliższa współpraca oznacza również, że JND będzie miało większą szansę uczestniczenia w projektach architektonicznych. Prowadzący projekt będą mogli odwiedzić siedzibę studio, aby poznać jego możliwości przez co JND może przyczyniać się do wykończenia wnętrz powstających budynków.
Spójność projektowa
Inwestorowi luksusowego apartamentowca Monad Terrace na Florydzie, powstającego według projektu Nouvela, zasugerowano zaprojektowanie kuchni, łazienek oraz innych istotnych elementów wnętrza. Klientowi bardzo spodobała się ta propozycja, dzięki świadomości, że elementy zaprojektowane przez architekta staną się spójną częścią całej wielkoskalowej realizacji. Studio ukończyło nad nimi pracę w odpowiednim momencie, umożliwiając Nouvelowi i Argentinowi prezentacją koncepcji na kwietniowym festiwalu Salone del Mobile. Wśród eksponowanych realizacji znajdowały się fronty meblowe, wykonane z aluminium oraz szkła. Nouvel szczególnie podekscytowany był prezentacją pierwszej wanny wychodzącej ze studia JND. „Zaprojektowałem ją z marmuru oraz drewna, aby była luksusowa i wyjątkowa, jednak nie prowokująca.”, mówi o swoim ulubionym projekcie.
Architekt czy projektant?
Nouvel nadal nazywa siebie architektem zajmującym się designem zamiast designerem. Jednak w obu dziedzinach, podchodzi do projektów w ten sam sposób – zastanawia się nad kontekstem oraz funkcją oraz unika tworzenia rozpoznawalnego stylu. Jego projekty są czyste i precyzyjne w swojej formie. We wszystkich z nich poszukuję elementarnego składnika lub oczywistego rozwiązania, do którego należy dotrzeć.
„Kiedy mówię o tej elementarności lub o esencji stołu, systemu przechowywania, biura – zastanawiam się nad tym jak meble mogą zmienić sposób, w jaki pracujemy.”, opowiadana Nouvel. „Mój system Cases to konstrukcyjna gra, definiujące geometrię biura, niezależenie od tego czy pracujesz naprzeciwko innej osoby, jesteś od niej oddzielony, bądź siedzisz przy dużym wspólnym stole. Meble mogą prowokować ewolucje w naszym myśleniu o funkcjonowaniu.”
Praca w studio Jean Nouvel Design
Zespół JND, pracuje nad koncepcjami wszystkiego od form wzorniczych, przez meble do kompleksowego wyposażenia wnętrz. Dla szwedzkiej marki Bolon opracowali posadzki wykonane ze splecionych włókien winylowych. Dla włoskiego producenta Citco, zaprezentowali dywan wykonany z pojedynczego arkusza unikatowego marmuru. Jeśli chodzi o wnętrza, pracowali zarówno nad wystrojem prywatnego domu w winiarni Bordeaux, jak i linią francuskich butików marki Cacharel.
Zdarza się, że Nouvel wraca do swoich projektów mebli, które powstały w przeszłości i przez lata zastanawia się nad tym, jak je ulepszyć. Jego zespół uznaje to za obsesje. W tej chwili zajmuje się modyfikacją sofy Skin z 2008 roku wykonanej z perforowanej skóry oraz fotela Elémentaires z 1991. Oba z produktów zaprojektowane zostały dla marki Molteni & C. W siedzibie JND napotkać można więcej takich modeli, których ostateczna forma nadal jest poszukiwana.
Na tle ściany znajduje się drewniany stół Table au Km, mierzący 5 metrów długości, który Nouvel zaprojektował jako element serii limitowanej dla Gagosian galery i Galerie Patrick Seguin w 2011 roku. „Jestem specjalistą, jeśli chodzi o stoły. Uważam, że są one bardzo inspirujące. Nie wiem, czy jest dla tego psychologiczne uzasadnienie, ale można właśnie dlatego, że zdają się tak stabilne i łączą w sobie ideę masy i transformowania. Lubię stoły, które można rozłożyć, rozsunąć, czy ustawić jeden na drugim. Widzę w nich geometryczne gry i kombinacje”, wypowiada się Nouvel.
Współczesna koncepcja domu
Zabawy geometrią stały się również ideologiczną bazą dla nowego projektu prefabrykowanego domu, który architekt opracował dla Revolution Precrafted. W odniesieniu do składanych domów, które projektował Jean Prouvé, Nouvel stworzył moduły wielkości 6mx6m. Każdy z nich podzielony jest na kwartały, wyznaczone przez przesuwne drzwi. W związku z tym, ich przestrzeń może być konstruowana w różny sposób. Taki moduł może istnieć samodzielnie bądź w kompozycji, w której łączony jest z innymi. Dodatkowo, istnieją również mniejsze bloki w których znajdują się kuchnia, łazienka czy garderoba i można je dołączyć do bryły. Ściany są izolowane panelami – wewnątrz pokryte drewnem, na zewnątrz aluminium. Każdy z domów można transportować, a ich montaż zajmuje nie więcej niż kilka dni.
W październiku taki dom można było oglądać w Jardin des Tuileries, w ramach programu wystaw FIAC we współpracy z Luwrem.
Postać architekta-projektanta w muzeum
Wystawa muzealna Nouvela otwarta została w listopadzie w Musée des Arts Décoratifs i dostępna będzie do 12 lutego. Ekspozycji nadano tytuł Jean Nouvel, mes meubles d’architecte. Oferuje ona wgląd w przekrój twórczości projektowej architekta, odwołującej się 30 lat wstecz. Niektóre z produktów zaprezentowane zostanę po raz pierwszy, tak jak na przykład siedziska do przestrzeni publicznych wykorzystane w nieotwartym jeszcze Louvre Abu Dhabi.
Olivier Gaber, dyrektor muzeum przyznaje, że do najwyższy czas, aby ludzie poznali prace Nouvela. „Uważam go za jednego z najlepszych architektów naszych czasów.”, dodaje. Ekspozycja rozdzielona jest na dwie główne koncepcje wystawiennicze. Pierwszą z nich jest prezentacja różnorodnych filozofii projektowych architekta. Drugą stanowi dialog historycznych kolekcji muzeum w stałych galeriach oraz wprowadzonych między nie produktów Nouvela. Jednym z produktów jest zestaw luster Triptyques¸które zaprojektował dla Gagosian galery i Galerie Patrick Seguin. Lustra różnych rozmiarów mierzą do 2,3m wysokości, a po rozłożeniu, mogą mieć nawet 3,7m szerokości.
Z nas wszystkich, to prawdopodobnie Nouvel jest najbardziej podekscytowany tym, że jego postać jako projektanta i wzornika nareszcie spotka się z publiką, a odbędzie się to w tak prestiżowym kontekście.
Zobacz także:
