Z jednym z najwybitniejszych na świecie architektów i designerów Piero Lissonim rozmawia Agnieszka Bzdyra. Luksusowe wnętrza, elegancja i ryzyko w świecie designu – to główne tematy, które poruszono podczas ekskluzywnego wywiadu.
Luksusowe wnętrza według Lissoniego
Na Twojej liście zrealizowanych projektów wiele z nich zaliczanych jest do kategorii luksusowych. Czym dla Ciebie jako designera są luksusowe wnętrza?
Mówiąc formalnie, moją ideę luksusu dzielą lata świetlne od powszechnie akceptowanego pojęcia tego, czym jest luksus. Dla mnie luksusem jest już sama możliwość realizacji projektów z ciekawymi ludźmi i dla ciekawych ludzi; luksus oznacza także możliwość prowadzenia dialogu dzień po dniu poprzez zastosowanie punktów kontaktu pomiędzy designerem a finalnym użytkownikiem. Wierzę, że to stanowi prawdziwą istotę luksusu. Oczywiście istnieją także inne elementy, jak chociażby ten, w myśl którego staram się tworzyć możliwie najlepszy design, nie najlepszy na świecie, ale na miarę własnych możliwości. Zatem przestrzeń, jej wysokość, powierzchnie, transparencje, umiejętność panowania nad światłem i cieniem oraz zdolność projektowania architektury takiej, która kontempluje fundamentalny dla mnie element – pustkę. Gdy przestrzeń architektoniczna zyskuje więcej „pustki”, staje się bardziej luksusowa.
Lissoni i jego poczucie piękna
Powszechnie używa się określeń „mediolańska elegancja” czy „włoska estetyka”. Wydaje się, że dla Ciebie one także stanowią niezbędny czynnik świata projektowego, w ramach którego tworzysz. Jak opisałbyś włoskie poczucie piękna? Czym ono jest?
Wierzę, że poczucie piękna jest czymś uniwersalnym. Nie sądzę, że by je czuć w wysmakowany sposób trzeba być Włochem czy Japończykiem To umiejętność, którą może posiadać każdy. Jednak, rzeczywiście muszę przyznać, że jako Mediolańczyk i jako Włoch dorastałem otoczony pięknem, co było dla mnie dosyć normalne. Rozglądasz się dookoła I widzisz coś pięknego, w swojej pierwotnej naturze lub stworzone ludzką ręką sąsiedztwo, miasto, domy, pomniki, ruiny… Fakt tej bliskości piękna otwiera serce niemal instynktownie. Kultura, a przynajmniej ta w której ja dorastałem, nauczyła mnie pojmować piękno w wymiarze obiektywnym, a nie subiektywnym. Wierzę, że to stanowi zasadniczą różnicę w sposobie patrzenia na świat.
Kolejną kwestią jest typowo włoska skłonność do podejmowania ryzyka. Jeśli podejmiesz się wykonania czegoś, co już kiedyś zostało przez kogoś zrobione możesz liczyć na bycie elegancko poprawnym. Ale jeśli zdecydujesz się na zachowanie albo ruch, którego nigdy wcześniej nikt nie podjął? – Tak, to właśnie w nim tkwi sekret prawdziwej elegancji. Trzeba podejmować ryzyko, próbować, być odważnym… To jest to: elegancja jest odwagą do podejmowania ryzyka.
Jak wyglądają idealne luksusowe wnętrza?
Co kryje się za perfekcyjnie wykonaną pracą architekta wnętrz? Jakiego efektu należy spodziewać się po ukończeniu procesu projektowego i jak on powinien korespondować z potrzebami użytkowników, nie zapominając o trendach?
Model projektowy jaki stosujemy szczególnie w trakcie pracy nad wnętrzami jest zawsze ten sam i bezpośrednio odnosi się do architektury. Architekt nie powinien wcielać się w rolę dekoratora wnętrz, architekt powinien zostać do końca tylko i aż architektem. Moim zadaniem jest zastanowić się nad przestrzenią i uchwycić jej relację z zewnętrzem, skalą architektoniczną i tym, co dzieje się wewnątrz. Te dwa światy nie mogą zostać od siebie odseparowane w procesie projektowania wnętrza. Niemal automatycznie myśli biegną w kierunku zależności między tym, co w środku i na zewnątrz bryły. W momencie, kiedy zaczyna się myśleć o tym, co de facto dzieje się w przestrzeni wewnętrznej następuje modyfikacja samej architektury. W przeciwnym razie jest to zaledwie praca dekoratorska, a ja nie jestem dekoratorem wnętrz.
Lissoni o swoim podejściu do projektowania
Jestem kimś zgoła innym, chcę pozostać w bliskim związku ze światem architektonicznym. Tam się wszystko zaczęło i dla mnie właśnie tam się kończy. Gdybym miał wybierać bycie modnym versus projektowanie przez długi okres czasu, zdecydowanie skłaniam się ku drugiej opcji. W dodatku, kiedy konstruuje się budynki z całą odpowiedzialnością jaką pociąga za sobą ten zawód, trudno tak naprawdę być trendy. To nie jest sukienka; na budynku ciąży ściśle określona odpowiedzialność. Ktoś za niego płaci, ktoś w nim będzie mieszkał, ktoś zupełnie nieświadomy całego procesu musi znieść go i polubić. Tak więc, architektom nie można myśleć o projektowaniu obiektów z betonu, metalu czy innych materiałów w kontekście trendów i celowo zmierzać do uzyskania statusu „modnych”. Ich celem jest trwanie w czasie.
Czym jest ikona designu?
Jakie są składowe udanego designu, które pozwalają produktom, budynkom, wnętrzom uzyskać status ikon designu?
Chciałbym podkreślić, że ja nie projektuję ponadczasowych ikon. Na szczęście. Trzeba być rzeczywiście szczęściarzem (a ja nim z pewnością jestem), posiadać ogromną dyscyplinę, zarówno zawodową jaki i osobistą. Zrobić wszystko, co tylko możliwe w kwestii poszanowania zasobów, funkcjonalności i dostępnych możliwości. Wszystko, co wykracza poza te ograniczenia, w znaczeniu szacunku i ludzkich ograniczeń, powinno moim zdaniem być wstrzymane od produkcji.
Architekci nie budują dla siebie, ale dla znacznie szerszych społeczności… I znowu w jakiś szczęśliwy sposób wracamy do punktu wyjścia – istoty architektury.
Biografia Piero Lissoniego
Architekt i projektant Piero Lissoni urodził się w 1956 roku i ukończył architekturę na politechnice w Mediolanie. W 1986 roku, wraz z Nicolettą Canesi, założył studio Lissoni Associati interdyscyplinarną pracownię. Dziś jej biura zlokalizowane w Mediolanie i Nowym Jorku i rozwijają międzynarodowe projekty w dziedzinie architektury, projektowania produktów, grafiki i komunikacji wizualnej. Wszystko to jest możliwe dzięki licznym firmom, należącym do grupy, w tym Graphx założonej w 1996 roku.
Ogólnie rzecz biorąc, w różnych studiach pracuje ponad 70 profesjonalistów, którzy zajmują się kompleksową obsługą projektową. Od wnętrz po skoordynowane zdjęcia, od salonów wystawowych po łodzie, od akcesoriów meblowych po szyldy, aż po modę i kosmetyki. Wszystko odbywa się zgodnie ze zindywidualizowanym podejściem studia, które wyróżnia się w wielu dziedzinach,
ustanawiając niepowtarzalny kod stylistyczny i natychmiast rozpoznawalną tożsamość wizualną (…) poczucie rygoru, dbałość o szczegóły i harmonia, ze szczególnym uwzględnieniem proporcji i funkcji”.
Lissoni i liczne kooperacje
Piero Lissoni to dyrektor artystyczny wielu wiodących marek meblowych. Wśród nich należy wymienić Alpi, Boffi, De Padova, Living Divani, Lema, Lualdi, Porro i Sanlorenzo. Także dla wielu innych projektuje szeroką gamę produktów. Uznany za jednego z mistrzów współczesnego designu, Lissoni współpracowała z wieloma międzynarodowymi markami, w tym Alessi, Benetton, Cassina, Flos, Knoll International, Illy, Nerosicilia, Olivari, Poltrona Frau, Porro, Tecno, Salvatori, Tecno, Viccarbe, Wella czy B&B Italia.
Studio projektowe Lissoniego stoi za projektami salonów wystawowych wielu prestiżowych klientów, zarówno we Włoszech (Mediolan, Wenecja), jak i za granicą (Francja, USA, Turcja, Japonia). Należą do nich nowe flagowe sklepy De Padova i Fantini w Mediolanie, Lema w Londynie, salony Alpi i Altagamma w Mediolanie. Nie można nie wspomnieć o Kerakoll Design Lab w Sassuolo. Na szczególną uwagę zasługuje ośmiopiętrowy flagowy sklep Benetton w Kadıköy w Stambule. Tam właśnie Lissoni połączył „minimalizm we włoskim stylu z turecką egzotyką”.
Projekty Lissoni Associati obejmują także domy i kompleksy mieszkalne, biura, teatry, restauracje i hotele, przestrzenie komercyjne, instalacje na wystawy, targi i muzea. Wspólne cechy to elegancja projektu, tożsamość marki i umiejętność „kohabitowania różnych stylów”. Ważne są kompleksy biurowe utworzone dla Living Divani oraz, w rejonie Mediolanu, dla grupy La Rinascente, Glas Italia i Matteograssi.
Luksusowe wnętrza i architektura
W ciągu ostatnich dwóch dekad wykonano także wiele zleceń dotyczących domów (w Mediolanie, Monza, Forte dei Marmi) oraz luksusowych hoteli i kurortów. Wsród niech hotel Monaco i Grand Canal w Wenecji (2004), który obejmował renowację zabytkowego budynku XVIII wieku. Zachwycają wnętrza hotelu biznesowego Mitsui Garden w Tokio (2005). Projekt hotelu Mamilla w Jerozolimie (2009) zwyciężył „Meilleur hotel du Moyen Orient”, Prix Villégiature (2016). Natomiast hotel Conservatorium w Amsterdamie (2012) to zwycięzca konkursu „Meilleure architecture intérieure d’hôtel en Europe”, Prix Villégiature. Kolejnymi realizacjami są hotel Roomers w Baden-Baden (2016) oraz The Oberoi Al Zorah Beach Resort (2017).
Trwa także wielki rozwój marki hotelowej Shilla Stay Hotels dla grupy Samsung, w tym 11 hoteli w Seulu i różnych lokalizacjach w Korei Południowej. Należy również zwrócić uwagę na restrukturyzację i rozbudowę historycznego Teatru Narodowego w Mediolanie (2009). Co więcej, dla świata sztuki stworzył między innymi salę na wystawy czasowe w Muzeum Bagatti Valsecchi. Inaugurację tego miejsca stanowiła wystawa „Tryptyk Antonello da Messiny” (2015). Inna wybitną wystawą, tym razem w pałacu Królewskim w Mediolanie była w 2014 roku „Bernardino Luini i jego synowie”.
W swojej karierze otrzymał wiele profesjonalnych nagród, w tym nagrodę Good Design Award, Red Dot Award i ADI Compasso d’Oro 2014. Od 2005 Lissoni to członek „Hall of Fame”, I.D. Magazine International Design Award – USA „.
Luksusowe wnętrza hotelowe
Grand Park Hotel, Rovinj (Chorwacja), 2019
Nowy hotel zlokalizowano w jednym z najpiękniejszych miejsc w basenie Morza Śródziemnego. Z widokiem na przystań roztacza się widok na morze i stare miasto Rovinj. Przestronne lobby hotelu Park, jest rdzeniem hotelu, z którym łączą się wszystkie inne obiekty hotelowe. Pokrywa się ono z dwupiętrową całodzienną restauracją i tarasem ze zjawiskowym widokiem na zachód słońca. Bryłe hotelu zaprojektowała chorwacka pracownia Studio 3LHD. Obiekt zorientowany na biznes, to typowy hotel miejski, otwarty przez cały rok. Fantastyczne miejsce, gdzie odbywają się konferencje i podobne wydarzenia biznesowe.
The Middle House, Szanghaj (Chiny), 2018
W przypadku praca Lissoni Architettura obejmuje koncepcję fasady i aranżację wnętrz dwóch wieżowców. Pierwszy z nich to The Middle House Hotel ze 111 pokojami, restauracjami, przestrzenią na imprezy, baseny i spa. Natomiast drugi to The Middle House Residences ze 102 mieszkaniami na wynajem. Cechy stylistyczne typowe dla historii i kultury lokalnego rzemiosła zestawiono ze współczesnymi elementami, aby stworzyć atrakcyjną równowagę przestrzenną.
System fasadowy pomyślano jako szereg zaokrąglonych aluminiowych żaluzji i żywych teksturowanych wykończeń starannie rozmieszczonych okładzin ściennych. Pierwsze zapewniają cień i prywatność w pokojach, z kolei drugie wyróżniają dwa budynki w kontekście otaczających wież komercyjnych. Pomysł na projekt wnętrz opiera się na połączeniu różnych ekspresyjnych form. Cechy stylistyczne typowe dla historii i kultury lokalnego rzemiosła zestawiono ze współczesnymi elementami, aby uzyskać atrakcyjną równowagę przestrzenną. Luksusowe wnętrza mieszkalne oparto na umiejętnym użyciu kontrastu, stylu, materiału i koloru. Dzięki temu są wyrafinowane i eleganckie, oparte na prostocie, ale jednocześnie dopracowane w najmniejszym szczególe.
The Oberoi Al Zorah Beach Resort (Ajman), 2017
Położony w Emiracie Ajman Al Zorah luksusowy ośrodek z salonem na nabrzeżu, obejmuje hotel, prywatne wille, restauracje, spa, baseny i prywatną plażę. Główna część hotelu składa się z oddzielnych budynków połączonych lekkimi chodnikami, z płytkimi basenami z wodą. Rozciągają się one na wewnętrzny dziedziniec, gdzie znajduje się główna restauracja i udogodnienia. Ogólny nastrój inspirowany jest współczesnym podejściem do tradycyjnej architektury orientalnej.
Roomers Hotel, Baden-Baden (Niemcy), 2016
Położony w jednej z najbardziej prestiżowych dzielnic Baden Baden, w sąsiedztwie Kurhaus i pięknego parku, hotel Roomers to projekt wybitnie miejski. Wewnątrz znajduje się 130 pokoi i apartamentów, a także znakomita restauracja Moriki. Zadbano także o duże spa, bar z tarasem na dachu i basenem bez krawędzi, oraz o taras na świeżym powietrzu i ogrody. Cechą charakterystyczną miejsc publicznych jest ogólnie duża otwarta przestrzeń, podzielona na różne obszary z wyraźną atmosferą. Natomiast pokoje gościnne, gdzie wszystkie elementy wykonano na zamówienie, zaprojektowano z wielką prostotą.
Shilla Stay Hotels, Seul (Korea Południowa), 2013 – w toku
Nowa marka Shilla Stay to ekskluzywna sieć hoteli biznesowych, oferująca usługi dostosowane do potrzeb wymagających turystów z zagranicy. Goście mogą w pełni cieszyć się modernistycznym pięknem, zróżnicowanym w projekcie różnych hoteli, w których Piero Lissoni opracował całą koncepcję architektury wnętrz. Zgodnie z trendami we współczesnej sztuce stylowe aranżacje i luksusowe wnętrza Shilla Stay charakteryzują się prostotą i świadomością.
Conservatorium Hotel, Amsterdam, (Holandia) 2012
Hotel Conservatorium mieści się w miejscu dawnego konserwatorium muzycznego w Amsterdamie, zbudowanego w XIX wieku. Oryginalna gotycka atmosfera budynku pozostała niezmieniona, a nowe elementy, takie jak zadaszony szklany dziedziniec, skomponowano tak, aby stworzyć kontrast między antykiem a nowoczesnością.
Luksusowe wnętrza dla własnego biznesu
Siedziba Lissoni Associati w Mediolanie zajmuje pokoje magazynu z początku XX wieku, niegdyś wykorzystywanego również jako salon ceramiczny. Piero Lissoni dzieli przestrzeń ze swoim międzynarodowym zespołem współpracowników i oczywiście swoimi trzema psami. Biel jest dominującym kolorem w rozległych, świetlistych i funkcjonalnie urządzonych przestrzeniach ograniczonych dużymi przeszkleniami. Studio zajmuje powierzchnię 950 metrów kwadratowych na trzech poziomach i mieści biuro Piero Lissoniego, które wychodzi na zielony dziedziniec, a także przestrzeń dla architektów, projektantów i grafików, kilka sal konferencyjnych, bibliotekę, pokój do renderowania i modelowania oraz archiwum.
Założona w 2015 roku firma Lissoni Inc. przeniosła się do swojego nowego studia przy 79 Mercer Street w nowojorskiej dzielnicy SoHo rok temu. Utworzenie sklepu w kwintesencji nowojorskiej dzielnicy znanej jako centrum innowacji i kreatywności projektowej było dla Lissoni niezbędne. Mieszczące się na jednej z charakterystycznych brukowanych ulic SoHo studio o powierzchni 2,5 tysiąca stóp kwadratowych jest domem dla architektów i projektantów Lissoni pracujących nad portfolio projektów w obu Amerykach. Otwarty plan biurowy z dużą ilością naturalnego światła i przestrzeni oferuje idealne środowisko zarówno dla inspiracji, jak i współpracy.
Siedziba Sanlorenzo, La Spezia (Włochy), 2019
Oddział w La Spezii jest jedną z czterech stoczni Sanlorenzo – jednego z wiodących światowych producentów jachtów i superjachtów. Koncentruje się na budowie i wyposażeniu superjachtów. Interwencja Lissoni Architettura dotyczyła wszystkich budynków wsparcia produkcji: najstarszego, który pochodzi z końca XIX wieku, i innych, które zostały dodane z biegiem lat ze względów logistycznych. Projekt miał na celu pełne poszanowanie tożsamości budynków poprzez przywrócenie i przebudowę elementów historycznych, przy jednoczesnym demontażu tych interwencji, które z czasem zniekształciły cały zespół, zapewniając w ten sposób nową spójność i ogólną harmonię wizualną, nie zapominając jednak o jego industrialnej duszy oraz potrzeby procesów produkcyjnych. Obszar interwencji obejmował pięć budynków i dwa magazyny, które zostały oczyszczone i przywrócone do pierwotnej prostoty, podkreślając silny przemysłowy charakter architektury poprzez spójny wybór materiałów.
