Włoski projektant od dziesięcioleci wyznacza kierunek w designie projektując przedmioty i elementy do wyposażenia wnętrz. Jednym z najważniejszych osobistości w tym gronie jest, bez wątpienia, Antonio Citterio. Spod jego ołówka wyszły tysiące rysunków, które potem zmieniły się w produkty wielu zacnych marek. Jego nazwisko, niczym certyfikat jakości, pojawia się przy projektach krzeseł biurowych dla Vitra, nowych lamp Flos czy sztućców IIttalia. Wielokrotnie nagradzany najwyższymi wyróżnieniami w świecie designu jest żywą legendą. Nic dziwnego – karierę rozpoczął jeszcze przed uzyskaniem dyplomu na Politechnice w Mediolanie, a dziś jego prace znajdziemy na wystawach nabardziej liczących się instytucji muzealnych na świecie. Oczywiście nie sposób nie wspomnieć o zacięciu architektonicznym Citterio – najlepszym przykładem ogromnego talentu jest Taipei Sky Tower. Holistyczne podejście, skromność i wrażliwość na środowisko jest widoczne w każdym z jego projektów. Weźmy zatem pod lupę jedno z ulubionych miejsc w prywatnym wnętrzu. Czym jest sypialnia marzeń dla Antonio Citterio?
Wspaniałe łoża zaprojektowane przez Citterio znajdziemy w ofercie Maxalto, B&B Italia oraz Flexform. Sypialnia w jego interpretacji jest miejscem, któremu należy się tyle samo uwagi co strefie dziennej. Spędzamy tu bowiem bardzo dużo czasu i dlatego powinniśmy otaczać się meblami i przedmiotami, które wprawią nas w dobry nastrój. Wygodny fotel, na którym można przysiąść, kilka ulubionych książek, obrazy, przytulne oświetlenie i to co najważniejsze – łóżko. W swojej wieloletniej karierze wielokrotnie projektował ten mebel. Poniżej przedstawiamy z jaką kreatywnością Antonio Citterio podchodzi do swojej pracy na przestrzeni lat.
Sypialnia marzeń 30 lat temu
Idealna sypialnia, w której wieczorem wypoczywany, w nocy dobrze śpimy, a rankiem budzimy się rześcy, zdecydowanie wymaga komfortu. Dlatego też, poza oczywistymi meblami do sypialni, jak łóżko czy stolik nocny, ważne jest także miękkie siedzisko. Niezobowiązujący, lecz wygodny fotel, służący do tego, aby na nim przysiąść lub coś odłożyć. Jednym z pierwszych projektów dotyczących tego obszaru domu jest otomana marki Maxalto – Intervallum. To, w tej chwili już 30-letni produkt, który spełnia wszystkie warunki, aby funkcjonalnie i estetyczne uzupełnić niemal każdą sypialnię.
Antonio Citterio na początku XXI wieku
O głębokim przywiązaniu Citterio do sypialni i jego eksploracji tej przestrzeni najlepiej chyba świadczy jeden z jego pierwszych projektów – Alcova. Powstał w 2003 roku dla Maxalto i stanowi współczesne nawiązanie do pałacowego łoża z baldachimem. Zaprojektowana w formie sześcianu „klatka”, dostępna w kilku rodzajach drewna, jest niczym trójwymiarowa ramka dla samego łóżka. Niczym sypialnia w sypialni. Projektant pomyślał jednak, że taka przestrzenna forma to idealne rozwiązanie do pomieszczeń, w których łóżko ma stać centralnie. Dlatego też dopracował zagłówek, tak aby był on atrakcyjny także od strony zewnętrznej. W 2009 roku Citterio wrócił do tego projektu, nadając mu bardziej nowoczesny charakter. Materac oderwano od podłogi i pojawiły się pod nim dodatkowe, poprzeczne belki.
Sofa Charles dla B&B Italia powstała już 20 lat temu wyznaczając trend, wciąż aktualny, oderwania siedziska od ziemi. W rzeczywistości był to przełomowy projekt, ze względu na zaproponowaną tutaj lekkość i finezję. W rzeczywistości ta sofa to ukłon w stronę Charlesa Eamesa, który zawsze powtarzał, że detale to nie tylko… detale. I nie jest to jedyne nawiązanie Citterio do osiągnięć wcześniejszych mistrzów designu. Oszczędne linie, widoczne zarówno w smukłych nóżkach w kształcie odwróconej litery L oraz w siedzisku z jednego, nie dzielonego elementu, do dziś sprawdzają się doskonale. Do rodziny Charles wkrótce dołączyła kolekcja outdoorowa, a w 2004 roku także łóżko. Wspaniale oglądać jak dobry, przemyślany projekt realizuje się w różnych formach i funkcjach, zachowując swoją witalność. A sypialnia zdecydowanie zasługuje na sporą dawkę witalności i dobrego designu. Bestsellerową kolekcję niedawno wzbogacono o bardziej aktualną wersję sofy, z głębszymi i szerszymi siedziskami, które wciąż lewitują na aluminiowych kątownikach.
Różnorodność stylistyczna Citterio
W ofercie Flexform w 2004 roku pojawiło się łóżko Groundpiece. Pomimo, że model ten wszedł do sprzedaży w tym samym roku co Charles B&B Italia, mamy do czynienia z zupełnie inną stylistyką. Tutaj uporządkowana konstrukcja przekłada się na dobrze wyprofilowany, obfity lecz nie za wysoki zagłówek. Projekt ten uzupełniają dedykowane nocne stoliki lub metalowa, otwarta konsola obita skórą wołową. Ciekawe, że jest to kolejny projekt Citterio, który już od ponad 20 lat wciąż znajduje swoich amatorów. A co jeszcze ciekawsze, projektant także w tym przypadku uaktualnił ten bestsellerowy projekt dodając w 2012 roku „odciążoną” nieco wersję Groundpiece Slim.
Kolejne bardzo interesujące łóżko to propozycja, która trafiła do portfolio Maxalto w 2007 roku. Mowa o następnym inspirowanym klasycznymi meblami łóżku – Talamo. U podstawy tego projektu leży jedna z ikon skandynawskiego designu, czyli Safari Chair Kaare Klinta z 1937 roku. Solidna, dębowa rama łączy się tu w wyszukanej grze ze skórzanymi pasami. Doskonałe proporcje oraz widowiskowa zabawa najszlachetniejszymi z materiałów sprawia, że ten projekt jest wyjątkowy i ponadczasowy.
Bogactwo pomysłów i form w sypialni
Zupełnie inaczej przedstawia się kolekcja Febo, która w 2008 roku trafiła do Maxalto. Co prawda podobnie jak wcześniej Citterio wyszedł od siedzisk do salonu i zaprojektował fotele i sofy. Jednak ich wygląd i charakter to niemal odwrotność serii Charles. Tym razem przysadziste, tradycyjne formy z silnie zarysowanym oparciem stanęły na grubych, ciemnych, lekko zaokrąglonych nogach. Kilka wersji fotela opiera się głównie o wariacje na temat oparcia – od niskiego po wysokie i wyciągnięte u góry. W tym miejscu trzeba dodać, że w kolekcji Febo trafimy także na dwie wersje szezlonga. Wyróżniają się delikatnie rozszerzającymi się górnymi krawędziami oparcia, przypominając otwierający się wachlarz. Jednak to co zachwyca najbardziej, to elegancja i wyrafinowanie wykończeń oraz proporcji. Natomiast w przypadku łóżka wezgłowie także jest delikatnie profilowane, aby wzmagać efekt solidnego i komfortowego podparcia.
Sypialnia marzeń dla Flexform
W 2012 Antonio Citterio projektuje dla Flexform łóżko Lifesteel, które doskonale odzwierciedla estetykę tego producenta. Lekkie, proste linie pozbawionych ornamentów, metalowych nóżek uzupełnia obfitymi proporcjami, oznaczającymi maksimum komfortu. Podobnie jak kilka innych, wcześniej wspomnianych projektów łóżek, Lifesteel uzupełnia kolekcję sof o tej nazwie, zaprezentowaną w 2006 roku.
Zmiękczone, zaokrąglone kąty proste to pierwsze co rzuca się w oczy kiedy spoglądamy na łóżko Grandmare. Podobnie jak Lifesteel trafiło do sprzedaży w 2012 roku, jednak to co je wyróżnia do niedopowiedzenia. Wirtuozeria stosowanych, często ukrytych detali, stanowi o ponadczasowości tego projektu. To geometryczne, a jednocześnie miękkie kształty obszernego, tapicerowanego zagłówka na opływowej drewnianej platformie pokrytej skórą wołową. Ponieważ metalowa rama malowana proszkowo farbą epoksydową jest odsunięta od tej platformy, Grandemare wydaje się unosić tuż nad podłogą.
Z kolei łóżko o wdzięcznej nazwie Feel Good, także wywodzące się z serii siedzisk, pomimo prostoty i czystości linii może zabłysnąć. Wszystko dzięki ramie i nóżkom, których kształt i wygląd są tak bliskie estetyce Flexform i są wykonane ze słusznie przypisywanym producentowi kunsztem. Do wyboru mamy tu satynowe, chromowane, oksydowane, szampańskie lub czarne chromowane wykończenie. Jeśli sypialnia marzeń jest dla nas miejscem, gdzie czujemy się dobrze, Feel Good na pewno będzie tam pasować.
Projektowanie holistyczne
Eden to łóżko, którego elegancja przejawia się w czystych liniach i mistrzowskim rzemiośle, wzmocnionym przez użycie niezwykle luksusowego materiału. Projektant sięgnął tu bowiem po skórę bydlęcą, materiał o wyjątkowej zdolności nadawania statusu, wartości i ponadczasowości. Zagłówek wykonano z wyprofilowanego drewna pokrytego skórą wołową, natomiast w modelu Eden Plus zagłówek tapicerowany skórą bydlęcą jest większy i ma regulowane panele boczne. To właśnie one zwiększają wrażenie wyrafinowanej intymności, tak istotnej dla prywatnego skrawka raju jakim jest sypialnia marzeń.
Z kolei Cestone – łóżko, które jest klasą samą w sobie, podobnie jak powstała przed nim sofa. Splot z pasków skóry wołowej tworzy w tym przypadku zagłówek. Powstały w ten sposób wzór „szachownicy” stanowi wyrazisty wizualny kontrast do miękkiej, tapicerowanej ramy łóżka. Jest kolejny projekt, który po raz pierwszy zaprezentowano podczas Salone del Mobile 2012. Był to więc bardzo udany sezon jeśli chodzi o projekty Citterio zrealizowane dla Flexform. Naturalnie wszystkie są w ciągłej ofercie tej włoskiej marki.
Powrót do klasycznej elegancji
Projektant i Flexform nie przerwali współpracy przedstawiając już dwa lata później fotel, którego wdzięczne proporcje i wyrafinowane wzornictwo wprost urzeka. Crono jest klasą samą w sobie. Zachwyca wizualną lekkością, pomimo że jest wykonany z drewna, co obrazuje wirtuozerię techniki stolarskiej. Oparcie fotela to natomiast wyjątkowe, ręcznie plecione wsparcie ze skóry bydlęcej, a miękką poduszkę wypełniono gęsim puchem. Czy można wyobrazić sobie sypialnię marzeń bez takiego cudownego siedziska?
Jednym z ikonicznych produktów w kolekcji Flexform jest sofa Magister, natomiast leżanka Magi, stanowi hołd dla tego docenionego mebla. Elegancka ławka potwierdza mistrzostwo producenta w technikach tapicerowania. Zmieniono bowiem przeszycia z wykorzystaniem guzika na nowoczesne, podwójne przeszycia, nie tracąc nic z oryginalnego wyglądu pierwowzoru.
Dla Citterio niezwykle ważne jest, aby sypialnia odpowiednio witała i nastrajała. Smucą go małe, niskie i niewygodne łóżka, dlatego w projekcie dla Maxalto – Lucrezia Erik, postawił na mocny efekt. Łóżko to manifest i stąd pojawia się szerokie wezgłowie z dwóch poziomych paneli. Oba tapicerowane są skórą, a wyższy dodatkowo dekorują aplikacje wywodzące się z słynnych tradycyjnych koronek z Cantù. Górny panel jest nieco odchylony do tyłu, aby zapewnić wygodne oparcie także podczas oglądania telewizji lub czytania książek przed snem. Pomimo oszczędnych linii, dzięki zastosowanym materiałom i wykończeniom mebel ten emanuje klasą i wyrafinowaniem.
Różne oblicza wyrafinowania
Jeszcze inaczej podszedł Citterio do łóżka z kolekcji Richard, jednej z jego nowszych w ofercie B&B Italia. Tu wyszedł od sofy przedstawionej w 2016 roku, opartej na solidnych, obszernych i prostych bryłach. Jednak przy projektowaniu łóżka sięgnął po nieco inne rozwiązanie wizualne i cofnął bazę daleko za krawędź. Dzięki temu zabiegowi ciężki kształt wygląda jakby unosi się kilka centymetrów nad ziemią. Projektant zadbał, aby podkreślić miękkość łóżka, stosując grube szwy podkreślające wszystkie krawędzie. Współczesna klasyka w pełnej krasie, jednocześnie sugeruje ponowny zwrot do designu zakorzenionego w latach 50. XX wieku. Funkcjonalność, ale także detal, który podkreśla indywidualny charakter każdej sypialni marzeń.
Nowoczesna, esencjonalna estetyka, która wyróżnia sofę Adda – wprowadzona na Salone del Mobile w kwietniu 2017 roku – została teraz rozszerzona o łóżko o tej samej nazwie. Obfite proporcje tapicerowanego zagłówka elegancko kontrastują z metalową podstawą, tapicerowaną tkaniną lub skórą, a także z wyrafinowanymi metalowymi nóżkami, które są w satynowym, chromowanym, oksydowanym, czarnym chromie lub szampańskim wykończeniu. Miękki zagłówek składa się z dwóch wypełnionych gęsimi poduszkami. Wyszukana lamówka podkreśla ich kształt, a wyjątkowe poziome szwy tworzą delikatne wcięcie, dodając wyrazistej osobowości projektowi.
Powrót do elegancji lat 50. XX wieku
Dzięki wyjątkowemu kształtowi łóżko Este natychmiast przyciąga wzrok. Rodzaj lekkiej metalowej skorupy, całkowicie tapicerowanej skórą bydlęcą, otacza miękki zagłówek i poduszki materaca. Niczym korona kwiatu. Elegancki, uporządkowany design idzie w parze ze wspaniałym materiałem, czyli skórą bydlęcą. To wykończenie, z całą maestrią przeszyć na narożnikach, nadaje całości uroku i elegancji. To jednocześnie jeden z najświeższych projektów Citterio, ponieważ jego premiera odbyła się w 2018 roku.
Trudno nie zauważyć, że w ostatnich latach Antonio Citterio zwraca się w stronę estetyki lat 50. XX wieku, gdy królowały lekkie, zwarte formy z eleganckich i szlachetnych materiałów. Skóra, tkanina, drewno, marmur – wszytko z delikatnie wyprofilowanymi krawędziami w przytulnych, lecz nie ulegających prawu ciążenia formach. Taką finezyjną grę liniami widzimy spoglądając na stolik Ascanio, który wręcz zaprasza dotknięcia przepięknych, drewnianych uchwytów. Prostota i wyrafinowanie sprawiają, że znajdzie on miejsce w wielu przestrzeniach. Jednak nie trudno wyobrazić sobie sypialnię ze swoich marzeń z filiżanką pachnącej kawy lub świeżego soku przy łóżku. Właśnie na takim stoliczku jak Ascanio.
Jeszcze jeden ciekawy projekt, dedykowany przestrzeni do spania, to zaprezentowane po raz pierwszy w 2019 roku przez Maxalto łóżko Dike, z ogromnym wezgłowiem. Ten element, niczym parawan, stanowi spektakularne tło dla części funkcjonalnej mebla. Dwa zewnętrzne skrzydła umieszczono na zawiasach, dzięki czemu mogą ciaśniej otulać całe łoże. Jednak to, na co należy zwrócić tu szczególną uwagę, to specjalnie zaprojektowana tkanina, okrywająca to wezgłowie i całe łóżko. Trójwymiarowy splot podkreślają poprzeczne nierówności, na których grają świetlne refleksy. To zdecydowanie jedno z najbardziej teatralnych dzieł mistrza Citterio, sypialnia marzeń operowej diwy.
40 lat razem – Citterio & Flexform
Mówienie o moim związku z Flexformem oznacza rozmowę o grupie przyjaciół, którzy mieli wspólne wizje i doświadczenia. Oznacza to także rozmowę o dużej części mojego życia, biorąc pod uwagę fakt, że spotykamy się od ponad czterdziestu lat – Antonio Citterio
Ze wszystkich projektantów, z którymi współpracuje Flexform to przez czterdziestoletnią, wspólną historię właśnie Antonio Citterio jest tym, który najbardziej wpłynął na jej estetykę. Przełożył jej wartości i filozofię na obiekty, koordynując wszystkie kolekcje. Architekt, reżyser, deus ex machina, Citterio jest projektantem, który nadaje produktowi duszę. Dzięki podejściu do projektowania, które rozpoczyna się od przestudiowania przestrzeni otaczającej obiekty oraz architektury, w której ta przestrzeń jest usytuowana, Antonio Citterio ma pełną wizję projektu, od ogółu do szczegółu. Jako projektant tworzy całe rodziny produktów, a nie pojedyncze elementy.
